Motorolie: eigenschappen, betekenis etikettering, hoe u de juiste soort uitkiest

Fabrikanten etiketteren de motoroliën die ze produceren met codes en nummers die vele eigenaars perplex doen staan. We proberen u te helpen deze te begrijpen.

Over welke eigenschappen dienen motoroliën te beschikken?

Motorolie dient het volgende te bieden:

• Goede resultaten bij de reiniging van motoronderdelen van onoplosbaar gruis.
• Hoge thermostabiliteit en weerstand tegen thermische oxidatie.
• Compatibiliteit met de afdichtingsmaterialen, niet agressief voor metalen onderdelen.
• Creatie van een voldoende dikke, gladde film om schuring en slijtage van aangrenzende oppervlakken te voorkomen. Om dit doel te bereiken, wordt er vaak gebruik gemaakt van speciale additieven, zoals molybdeendisulfide.
• Behoud van originele eigenschappen voor lange tijd.
• Optimale viscositeit bij elke temperatuur, wat een efficiënte smering van aangrenzende oppervlakken bij een koude start garandeert, en vroegtijdige slijtage voorkomt in heet weer.
• Weerstand tegen schuimen.
• Lage volatiliteit om de milieuvervuiling te minimaliseren.

Samenstelling motorolie: wat zijn de verschillen?

Afhankelijk van hun soort basisolie en de proporties van verschillende additieven, kunnen smeermiddelen voor de motor gewoonlijk opgedeeld worden in drie soorten:

1. Mineraal. Deze zijn gemaakt van fractioneel gedistilleerde petroleum die verder gezuiverd wordt met zuur of via oplosmiddelextractie. Ze worden vaak geëtiketteerd als Mineral. Deze smeermiddelen bieden een hoge viscositeit. Na opwarming verdampen ze vrij snel en vervuilen ze door de chemische afbraak van de additieven in hun samenstelling.
2. Half synthetisch. Gebaseerd op mineralen die speciale technische processen ondergaan, bevatten deze oliën een hoger aantal additieven in vergelijking met mineraaloliën. Geëtiketteerd als Semisynthetisch of Half-synthetisch, werken ze geweldig in gebieden met zachte winters en matig warme zomers. Ze kosten minder dan synthetische oliën. Ze hebben ook een aantal voordelen over mineraaloliën, zoals een langere werkingsduur, een hogere weerstand tegen temperatuurswijzigingen en algemene efficiëntie.
3. Synthetisch. Gemaakt van olie via organische synthese. In de meeste landen geëtiketteerd als volsynthetisch. Dankzij hun speciale formule en de baanbrekende technologie gebruikt voor hun productie, voorkomen deze motoroliën vorming van slibafzetting en vertonen ze optimale viscositeiteigenschappen in koude weersomstandigheden, zodat ze een betrouwbare bescherming bieden aan de motor in de eerste seconden na het starten. Ze behouden ook hun originele eigenschappen zelfs bij extreem hoge temperaturen, en zijn daarom geschikt voor gebruik in hete klimaten.

Deze classificatie, terwijl het één van de meest voorkomende is, blijft vrij oppervlakkig en willekeurig, zodat de specialisten van het American Petroleum Institute (API) alle basisoliën in vijf groepen opdelen, en daarbij opzettelijk de term “semisynthetisch” vermijden.

1. Groep I bevat producten verkregen uit olie door oplosmiddelextractie en wasverwijdering.
2. Groep II bevat sterk gezuiverde producten met een laag gehalte aan paraffine en aromatische waterstofverbindingen die aan een hydrokraakproces onderworpen werden.
3. Groep III bevat erg viskeuze smeermiddelen verkregen via katalytisch hydrokraken.
4. Groep IV basis bestaat uit polyalfaolefinen.
5. Groep V biedt alle motoroliën die niet in één van bovengenoemde categorieën behoren. Hun basisolie kan bestaan uit esters, glycolen en andere stoffen.

Moderne producten bevatten vaak componenten uit verschillende groepen basisoliën.

AutoDoc Tip: voor oudere motormodellen met een hoge kilometerstand worden synthetische oliën afgeraden, vooral indien er voordien mineraaloliën gebruikt werden. Ten eerste kunnen de additieven in deze oliën het oude roet afbreken dat zich al heeft gevestigd, en de werking van de motor niet echt hindert; dit resulteert in een extra belasting van de vermogenseenheid, en veroorzaakt slijtage van de componenten.

Ten tweede hebben synthetische producten een lage viscositeit zodat ze door de afdichtingselementen kunnen lekken, of deze zelfs vernielen. Voor sportwagens en voertuigen met een hoog vermogen, bij welke de eenheden en componenten extreme belasting ondergaan, zijn mineraaloliën echter ontoelaatbaar, aangezien de intense thermische impact hen kan vernielen.

Waar staat de etikettering SAE voor?

Viscositeit is één van de essentiële eigenschappen van motorolie bij het bepalen of een specifiek product gebruikt kan worden in een specifiek seizoen.

Volgens de Society of Automobile Engineers (SAE) kunnen alle motoroliën opgedeeld worden in de volgende categorieën:

1. Winter. Deze worden gelabeld met een W voor winter, en zijn enkel geschikt voor de koude seizoenen. Het nummer dat aan de W voorafgaat, is steeds deelbaar door vijf en dient om de minimumtemperatuur te bepalen waarbij de olie de motor kan beschermen tijdens een koude start. Het startpunt is -35 °С, gelijk aan graad 0. Bij elke volgende graad wordt 5 °С bijgeteld: een 5W product behoudt zijn eigenschappen bij -30 °С, een 10W bij -25 °С, enz.

   

2. Zomer. Deze motoroliën bieden een tijdige smering en bescherming van auto-onderdelen in warme seizoenen, maar zijn ondoeltreffend in de koude. Hun etiketten bevatten ook nummers: 20, 30, 40, 50 en 60. In tegenstelling tot populair geloof, staan deze nummers voor de kinematische viscositeit bij 100 °C, en niet voor de maximale omgevingstemperatuur.

   

3. All-season. Deze worden geëtiketteerd als geschikt voor de winter, met zowel de minimumtemperatuur als het viscositeitsniveau bij de maximale opwarmingstemperatuur: 5W-30, 10W-60, enz. All-season motoroliën zijn momenteel de meest gebruikelijke.

   

AutoDoc Tip: All-season synthetische oliën helpen geld uitsparen, aangezien u deze geen twee keer per jaar dient te vervangen. Indien u meestal in stedelijk verkeer rijdt, waarbij regelmatig geremd wordt, en u houdt uw wagen in een onverwarmde ruimte, dient u, vooral als u in gebieden met strenge winters woont, uit te kijken voor motorolie geëtiketteerd als 0W of 5W. Voor wagens met een versleten motor en grotere kloven tussen de wrijvingsparen is het beter een product met een hogere viscositeit te kiezen.

API classificatie begrijpen

Het American Petroleum Institute ontwikkelde hun eigen classificatie bedoeld om motorolie te sorteren volgens hun eigen formule en werkingseigenschappen. Hierdoor kan men de kwaliteit van smeermiddelen ook onrechtstreeks evalueren, aangezien de standaarden recent veel strikter zijn in vergelijking met eerdere jaren van de industrie.

Volgens API vallen alle motoroliën in twee categorieën, die elk meerdere klassen bevatten:

S. Voor benzinemotoren. In de meeste landen worden de volgende vier klassen momenteel goedgekeurd voor gebruik:

1. SJ. Aanbevolen voor gebruik in motoren geproduceerd voor 2001.
2. SL. Geschikt voor vermogenseenheden geproduceerd voor 2004. Heel wat fabrikanten hebben SL aangenomen als de minimum standaardvereiste voor wagenonderhoud.
3. SM. Bedoeld voor motoren in 2010 en daarvoor. SM oliën zijn erg efficiënt bij lage temperaturen, en bestand tegen oxidatie en vorming van bezinksel. Ze behouden hun uitstekende eigenschappen gedurende de volledige levensduur.
4. SN. Geïntroduceerd in 2010. Momenteel zijn dit de oliën die de hoogste beschermingsgraad kunnen bieden aan de motor, evenals een hoge efficiëntie. SN oliën helpen brandstof besparen. Ze voorkomen dat de turbo vroegtijdig verslijt, zonder agressieve effecten op afdichtingen en pakkingen.

C. Aanduiding voor motoroliën voor commerciële voertuigen op diesel. De klassen die momenteel gebruikt worden voor verschillende bouwjaren zijn CH, CI, CJ, en CK. Het nummer 4 die volgt op de aanduiding van de klasse staat voor viertakt voertuigen. Laat ons even de oliën van graad C in detail bekijken:

1. CH-4. Geïntroduceerd in 1998. Geschikt voor motoren die op hoogwaardige brandstof draaien met een zwavelgehalte tot 0,5% gewicht.
2. CI-4. Geïntroduceerd in 2002. Dit type motoroliën garandeert een betrouwbare bescherming van de motor en het uitlaatsysteem van roetafzetting, en voorkomt voortijdige slijtage van hun elementen. Sommige smeermiddelen in deze klasse worden aangeduid als CI-4 PLUS.
3. CJ-4. Deze zorgen voor een betere temperatuurstabiliteit, zijn bestand tegen oxidatie en hebben een langere levensduur.
4. CK. Ontwikkeld voor bescherming van motoren die geproduceerd werden in 2017. Dergelijke motoroliën kunnen optioneel gebruikt worden in vroegere modellen van motoren.

Er zijn universele smeermiddelen beschikbaar, geschikt voor gebruik in benzine- en dieselmotoren. Deze hebben een dubbele aanduiding, zoals CН-4/SJ.

AutoDoc Tip: Vele van de fabrikanten raden aan om oliën voor het smeren van de motor van de recentste klasse te gebruiken. In de meeste gevallen is dit advies ook terecht: hoe recenter de formule, hoe veiliger het is, evenals economischer en milieuvriendelijker. Deze aanbeveling is echter nutteloos voor oudere voertuigen, aangezien hun motoren verschillend gebouwd zijn, en ze niet het maximale halen uit de voordelen van duurdere olie. U kunt meer informatie vinden over welk smeermiddel te gebruiken in uw wagen in uw onderhoudshandleiding.

Evaluatie ACEA prestatie

Afname van giftige uitstoot en brandstofverbruik behoren tot de cruciale vereisten voor moderne smeermiddelen. Daardoor vindt u bij vele oliën een indicatie op hun verpakking dat ze voldoen aan de laatste ecologische normen.

Volgens de Association des Constructeurs Européens d'Automobiles (ACEA) classificatie, kunnen alle motoroliën goedgekeurd voor verkoop en gebruik opgedeeld worden in de volgende categorieën:

1. А. Voor benzinemotoren. Deze categorie bevat drie klassen: А1, А3 en А5. De letter gaat vooraf aan een nummer, en duidt op de ecologische veiligheid en de viscositeit onder specifieke omstandigheden. De nummers 1 en 5 duiden op brandstofbesparing, maar zijn anders net als de API: hoe hoger het nummer, hoe beter de eigenschappen van het product.
2. В. Deze categorie bevat smeermiddelen voor personenwagens en kleine commerciële voertuigen die op diesel rijden. Ook zij worden opgedeeld in klassen: B1 en B5 betekenen brandstofeconomie, waar B3 en B4 staan voor gewone producten.
3. Е. Oliën gemarkeerd met deze letter zijn bedoeld voor zware vrachtwagens en speciale voertuigen met dieselmotoren. E1 staat voor brandstofbesparing; de rest voor standaard.

Brandstofbesparing was een parameter waar ook API-specialisten rekening mee besloten te houden, waarbij een nieuwe aanduiding werd geïntroduceerd, EC (Energy Conserving).

Deze oliën hebben een lagere viscositeit bij extreme temperatuurstijgingen, en garanderen een vlotte en gelijkmatige beweging van de bewegende delen en een lager brandstofverbruik. Dit betekent echter ook een dunnere smeerfilm, wat vooral risico inhoudt voor oudere motoren met een hoge kilometerstand - deze motoren hebben extra bescherming nodig.

Maakt de onderschrijving van de fabrikant echt uit?

Een product kan geweldig werken voor sommige motoren, terwijl het een risico inhoudt voor andere. Dit verplicht autofabrikanten ertoe om smeermiddelen in hun eigen faciliteiten te testen. Indien een product probleemloos een test doorstaat, wordt het dienovereenkomstig gemarkeerd, zoals BMW Longlife-98. Dit betekent dat een olie kan gebruikt worden in voertuigen van dit merk met langere onderhoudsintervallen, geproduceerd in 1998 en later.

AutoDoc Tip: Probeer steeds de olie te gebruiken die aangeraden wordt door de autofabrikant, en experimenteer niet met viscositeitsniveaus. Het risico ligt in het feit dat de smeermiddelgroeven in sommige motoren slechts dik genoeg zijn voor oliën met een hoge viscositeit. Indien dit genegeerd wordt, verslijt de vermogenseenheid onvermijdelijk vroegtijdig. Tegelijkertijd raden sommige autofabrikanten, zoals BMW Group en Daimler AG, het gebruik van smeermiddelen met een hoge viscositeit in hun voertuigen ten sterkste af, vanwege het ontwerp van hun motoren.

Wat hebben verschillende classificaties van motoroliën gemeen?

Ondanks hun verschillende principes, zijn alle classificaties nauw gerelateerd. Indien een smeermiddel volgens API bijvoorbeeld gemarkeerd wordt als SH, kan het geen А1 of А5 zijn volgens ACEA, aangezien deze vereisten niet werden gepubliceerd tot de SJ-klasse uitkwam. Indien een etiket А5 aanduidt, betekent dit dat het product minstens een SL is volgens API, en bijvoorbeeld langere vervangintervallen heeft. Producten voor brandstofbesparing aangeduid als А1, А5, В1 en В5 hebben gewoonlijk een temperatuurviscositeit van 30 en minder. Oliën met een viscositeit van 40 behoren tot А2, А3, В2, В3, en В4 klassen en voorzien geen brandstofbesparing.

Etiketten leren lezen

API SL / CF. Dit staat voor een universele olie geschikt voor zowel multi-valve turbogeladen benzinemotoren als dieselmotoren met verschillende ontwerpen. Het product voorziet een hogere bescherming voor motoren die draaien op een magere lucht-brandstofmengeling, en voorkomen de vorming van roetaanslag wanneer men brandstof gebruikt met een asgehalte van meer dan 0,5 %.

ACEA A3-04 / B4-04. Dit duidt erop dat het smeermiddel geschikt is voor gebruik in zware omstandigheden, het brandstofverbruik helpt afnemen en minder vaak vervangen dient te worden. Kan gebruikt worden in high-performance motoren op benzine en diesel.

10W-40. Deze olie is geschikt voor zowel de winter als de zomer, behoudt zijn viscositeit bij -25 °С en blijft vrij viskeus wanneer opgewarmd, zodat het in voertuigen met een hoge kilometerstand gebruikt kan worden.

MoS2. De molybdeendisulfide in de formule van deze olie voorkomt vreten, verlaagt wrijving en slijtage van de componenten, en zorgt voor een geruisloze werking van de motor.

Teilsynthetisches Leichtlauf-motorenöl. Dit betekent dat de olie half synthetisch is.

Om verder te gaan: Wanneer met smeermiddelen voor de motor kiest, dient men de aanbevelingen van de fabrikant te volgen, en niet de prijs of de populariteit van een specifiek oliemerk. Zorg ervoor dat de kwaliteit van de wegen, uw eigen rijstijl, en de individuele factoren mee in de berekening worden genomen: dat is de trefzekere manier om het juiste smeermiddel te kiezen. Blijf beschermd van namaakproducten door onze tips te volgen en te winkelen bij AutoDoc!

Nuttige video's over het onderwerp:

Hoe je zelf de motorolie kunt bijvullen

Wat is het verschil tussen verscheidene soorten motorolie? Classificatie, aanduidingen

TOP 5 fouten bij het zelf olie verversen