Bougie van de scooter vervangen: waar zit hij? Welke heb je nodig? Wat zijn de storingssymptomen?

Alle verbrandingsmotoren, ook die van motorfiets, brommer en scooter, gebruiken bougies. Deze kleine onderdelen zijn essentieel voor de motorprestatie van de tweewielers. Het herkennen van bougieproblemen maakt deel uit van onderhoud van je bromfiets, dat je zelf kunt uitvoeren.

Wat doet een bougie van de scooter?

Als elementair onderdeel van de verbrandingsmotor vind je in elke scooter met een benzinemotor een bougie, die de vonk voor de verbranding levert.. 

Het principe van ontsteking is overal gelijk. De vonk die de bougie genereert, ontbrandt het lucht-brandstofmengsel. De gecontroleerde explosie zet zuigers in werking, die de krukas doen draaien. Dit drijft de scooter (motorfiets, etc.) aan. Dat ontstekingsproces vindt duizenden keren per minuut plaats. Voor een geslaagde afloop is timing essentieel. De bougie van een scooter moet bestand zijn tegen hoge temperaturen en een nauwkeurige elektrodenafstand handhaven voor de ontsteking van het brandstofmengsel.

Symptomen van een kapotte bougie bij een scooter

Eigenaars van een brommer of scooter kunnen optredende motorproblemen vóór zijn door de tekenen van defecten in het ontstekingssysteem tijdig te herkennen, zoals:

• Startproblemen: beschadigde, versleten of vervuilde bougies vonken niet of zijn te zwak om de brandstof te ontsteken. Dit belemmert het starten van de motor of er zijn meerdere pogingen nodig.
• Slechte acceleratie: wanneer de kracht of timing van de ontsteking niet optimaal is, vertraagt dit de acceleratie. De scooter vertoont moeite bij het snelheid winnen of reageert langzaam.
• Verhoogd brandstofverbruik: inefficiënt werkende bougies hebben merkbare invloed op de brandstofzuinigheid van je tweewieler. Wanneer de vonk niet krachtig genoeg of op tijd plaatsvindt, beïnvloedt dit de effectiviteit van de verbranding. Een inefficiënt verbrandingsproces verspilt brandstof.
• Ontstekingsfouten: een scooter met een onregelmatig stationair toerental is mogelijk aan vervanging van de bougie toe. Stationair draait de motor met een laag vermogen en dit zou soepel en regelmatig moeten verlopen. Een verstoring van de vonktiming vertaalt zich in een onrustig toerental.
• Meer uitstoot: de onbalans in de werking van de bougie van de Vespa, veroorzaakt door slechte ontsteking, heeft tot gevolg dat onverbrande brandstof in de uitlaat terechtkomt. Dit verhoogt de uitstoot en dat is ook te zien: zwarte of blauwe rook verlaat de uitlaat van de scooter.

Mogelijk valt de motor uit. Een onregelmatige ontsteking kan de ontbranding ook verhinderen. Zeker bij lage toerentallen houdt de motor van de scooter er sneller mee op. Dit is vervelend, maar in een verkeerssituatie ook gevaarlijk.

Toestand van de brommer-bougie

Bij scooters die dagelijks worden gebruikt, moet de bougie met enige regelmaat worden gecheckt. Verwijder het onderdeel met een bougiesleutel voor motor en inspecteer op de volgende tekenen van slijtage:

• barsten of afschilferingen van de keramische insulator.
• roest of strippen van de schroefdraad en behuizing
• sporen van smelting, slijtage of schade op de centrale en aardelektroden

De kleur van de bougie zegt iets over de gezondheid van de motor van de scooter. Een gezond onderdeel is lichtbruin of grijs. Dit is een teken dat het brandstofmengsel en de temperaturen correct zijn. Is het onderdeel zwart en beroet, is dit een teken van vette verbranding: teveel brandstof, te weinig lucht. De afzettingen vervuilen de bougie die op den duur niet meer vonkt. Een wit of lichtgrijs onderdeel wijst op een mager lucht-brandstofmengsel met teveel lucht en niet genoeg brandstof. Dit kan de motor en bougie oververhitten.

Waarom slijten bougies van scooters?

De slijtage van bougies in scooters ontstaat door de constante blootstelling aan hoge temperaturen en mechanische belastingen tijdens het verbrandingsproces. Hierdoor breekt de elektrode, in het bijzonder de centrale elektrode, geleidelijk af, waardoor deze minder krachtig vonkt. Dit resulteert in een minder efficiënte verbranding en kan leiden tot symptomen zoals startproblemen, vermogensverlies, een onregelmatige motorloop wat zich uit in stotteren bij het rijden. Door de bougie regelmatig te controleren en op tijd te vervangen, voorkom je niet alleen verdere motorschade, maar behoud je ook de optimale prestaties van je scooter.

Vervangen: waar zit de bougie bij een scooter?

De bougie vind je onderaan de motor waarin hij geschroefd zit. In veel gevallen moet je eerst een plastic afdekking verwijderen. Verwijder de bougiekabel waarna je het element met een bougiesleutel kunt losdraaien. In geval van een motorscooter zijn er meerdere cilinders en dus ook meer kabels. Zie erop toe dat je de juiste volgorde van de kabels aanhoudt bij het losmaken en installeren.

De werking van de motor van de tweewieler is afhankelijk van correcte installatie van de bougies. Check bij het plaatsen de elektrodeafstand. Voor een scooter bedraagt deze doorgaans 0,6 - 0,8 mm. De gebruikershandleiding geeft hierover nadere informatie. Draai de bougie met het juiste koppel vast met een momentsleutel en plaats de kabel terug.

Welke scooter-bougie heb ik nodig?

Bij de keuze van het onderdeel zijn het materiaal, de hittewaarde, grootte en uitvoering van belang. In een scooter met een tweetaktmotor zijn bougies met hittewaarde 6 of 7 van toepassing. Een viertaktmotor vereist een hogere waarde zoals bijvoorbeeld 8. Houd je aan de aanbevelingen van de gebruikershandleiding. Dit garandeert een optimale verbranding, brandstofefficiëntie en motorprestatie.

Wanneer de bougie van de scooter vervangen

Het ideale interval voor vervanging is afhankelijk van het type scooter waarmee je rijdt. De aanbeveling luidt, de bougies bij gelegenheid van de onderhoudsbeurt te vervangen. Over het algemeen gaan de onderdelen 20.000 tot 30.000 km mee. Het materiaal doet ook een duit in het zakje. Hoogwaardige componenten van platina of iridium hebben een nog langere levensduur. Het is in ieder geval van essentieel belang, niet met vervanging te wachten totdat de motor gaat haperen en sputteren.

De beste producten op dit gebied:

• Bougie Kymco Agility
• Bougie Vivacity
• Zip bougie
• Bougie Peugeot Kisbee
• Bougie Vespa Primavera